Παρασκευή 12 Οκτωβρίου 2012

Λίγο πριν τη φυγή

 "Περίλυπη είναι η ψυχή μου αυτή τη νύχτα.Αύριο φεύγω.Δεν θα ξαναγυρίσω.Το πρωί, η γυναίκα που μοιράστηκα μαζί της έξι χρόνια από τη ζωή μου θα φύγει με το ποδήλατό της για τη δουλειά,τα παιδιά μας θα πάρουν την μπάλα τους και θα ξεκινήσουν για το πάρκο.Κι εγώ θα βάλω μερικά πράγματα σε μια βαλίτσα,θα γλιστρήσω από το σπίτι σαν τον κλέφτη, με την κρυφή ελπίδα ότι δεν θα με δουν να φεύγω, και θα πάρω τον υπόγειο για να πάω στο σπίτι του Βίκτωρα."

Έτσι ξεκινάει η όμορφη νουβέλα "Οικείες Απιστίες" του Χανίφ Κιουρέισι(εκδ.Καστανιώτης,μετ.Μαρία & Ελένη Παξινού).Ο πρωταγωνιστής και αφηγητής Τζέυ βρίσκεται αντιμέτωπος με μία από τις κρισιμότερες αποφάσεις της ζωής του. Μεγαλωμένος στο κλίμα χειραφέτησης και ελευθερίας που επικράτησε μετά τη δεκαετία του ΄60, ο Τζέυ αρνείται να κρατήσει τα προσχήματα, να αναλάβει τις υποχρεώσεις τους ως πατέρας και σύζυγος και προτιμά να δώσει ένα απότομο και οριστικό τέλος σε μια σχέση που έχει από καιρό χάσει τη φλόγα της.

 Στο σημειωματάριό του καταγράφει τις σκέψεις που του γεννιούνται τις τελευταίες δύο μέρες που περνά στο σπίτι του με την οικογένειά του και ενώ έχει ήδη προετοιμάσει τη φυγή του.Η διήγηση δεν περιορίζεται ασφαλώς στα περιστατικά αυτού του τόσο σύντομου χρονικού διαστήματος, αντίθετα διατρέχει άτακτα όλες τις περιόδους της ζωής του και όλες τις φάσεις της σχέσης του με την Σούζαν.Οι σημειώσεις του Τζέυ μοιάζουν να είναι μια έσχατη, υποσυνείδητη προσπάθεια να βρει νόημα στην οικογενειακή του ζωή και να αγαπήσει εκ νέου την γυναίκα του,η οποία έχει πάψει προ πολλού να τον διεγείρει σεξουαλικά και αποτελεί απλώς ένα δυσάρεστο κομμάτι της καθημερινότητάς του.

 Όπως είναι λογικό, ο Τζέυ δεν χρησιμοποιεί κάποιο σύστημα για να οργανώσει τη σκέψη του.Δεν έχει αποκρυσταλλωμένες απόψεις, ούτε καν για το μείζον θέμα, την ορθότητα της απόφασής του.Επανέρχεται λοιπόν συνεχώς στο ίδιο πρόβλημα, ξεκινώντας  από διαφορετική κάθε φορά αφετηρία. Άλλοτε ορμώμενος από κάποιο εξωτερικό ερέθισμα που τον οδηγεί συνειρμικά σε σκέψεις, άλλοτε μέσω των αναμνήσεών του ο Τζέυ προσπαθεί να καταλάβει γιατί απέτυχε η σχέση του, να προβλέψει τις συνέπειες της απόφασής του για τον ίδιο και τους δικούς , αναρωτιέται για την αληθινή φύση του έρωτα και κάνει όνειρα για την μελλοντική του ευτυχία στο πλευρό της ερωμένης του.Παράλληλα διαπιστώνει τον θάνατο της γενιάς του: ο ίδιος εγκλωβισμένος σε μια οικογένεια που ποτέ δε θέλησε πραγματικά, ο φίλος του Βίκτορας μόνος και αποτυχημένος, ο Ασίφ προσηλωμένος στο μικροαστικό πρότυπο της ευτυχίας και του καλού οικογενειάρχη, όλοι τους απομακρυσμένοι από την ουσιαστική συναισθηματική πληρότητα.Ο καθένας παγιδευμένος με τη θέλησή του και με διαφορετικό τρόπο.

 Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι σελίδες που αφορούν τα δύο αγοράκια του αφηγητή.Ο Τζέυ τα αγαπά πραγματικά και βλέπει στο πρόσωπό τους το μόνο λόγο να δώσει παράταση με τελειωμένη σχέση.Οι σελίδες στις οποίες ο Τζέυ παίζει με τα παιδιά του πριν τα βάλει για ύπνο, αφουγκράζεται την ανάσα τους μέχρι να κοιμηθούν και σκέφτεται με ζήλια πως σύντομα κάποιος άλλος θα πάρει το ρόλο του, είναι πραγματικά συγκινητικές.

"Αυτός ο άλλος άντρας θα τους δίνει το πρώτο φιλί της μέρας,θα τα σηκώνει από το κρεβάτι το πρωί.Το βράδυ θα τα σκεπάζει και θα τους μιλάει, ώσπου να τα πάρει ο ύπνος.Μπορεί να χει βόρεια προφορά, να τα κάνει οπαδούς της Άρσεναλ ή μπορεί να είναι νευρικός και να τα χτυπάει.Εγώ δεν θα μπορώ να επέμβω.Θα είμαι ένας ξένος,που θα τα περιμένει στο αυτοκίνητο.Ο μικρούλης μου θα την ξεχάσει αυτήν την νύχτα.Κανένας από τους δύο δεν θα θυμάται τον πατέρα και την μητέρα του μαζί.Τα παιδιά θα ξεχάσουν τα χρόνια που έζησαν κοντά μου.Εγώ δεν θα μπορέσω να τα σβήσω από τη μνήμη μου"

Ενώ η νουβέλα οδεύει προς το τέλος της και λόγος γίνεται όλο και πιο προσωπικός και συναισθηματικός, ο Τζέυ αδυνατεί να βρει την πολυπόθητη λύση, κάποιο περιστατικό που να δικαιολογεί την λιποταξία του, αισθάνεται ολοένα και πιο αμήχανος μπροστά στην απόφασή του.Η ενδοσκόπηση δημιούργησε νέα ερωτηματικά και καθιστά ακόμα δυσκολότερο το εγχείρημά του.Όταν τα χρονικά περιθώρια που έθεσε στον εαυτό του εξαντληθούν, ο Τζέυ θα αποφασίσει δρώντας περισσότερο διαισθητικά παρά λογικά.

Μέσα από τις "Οικείες Απιστίες" ο Κιουρέισι προβάλλει τα προβλήματα που συνδέονται με το θεσμό της οικογένειας.Η οικογένεια είναι ένα ασφαλές καταφύγιο, απαραίτητο συστατικό για την ευτυχία μας ή μήπως είναι περισσότερο μια φυλακή, μια τροχοπέδη για την γαλήνη;Είναι ο θεσμός της οικογένειας συμβατός με την ατομική ελευθερία που κυνηγάει ο καθένας ή μήπως είναι μηχανισμός υποδούλωσης που έρχεται να στερήσει από το άτομο τη δημιουργικότητα και την όρεξη για ζωή;Και κυρίως: είναι η δημιουργία οικογένειας ένα λάθος που διορθώνεται, όπως όλα τα άλλα;Μια γενιά που θέλησε να σπάσει τα δεσμά της προηγούμενης και βρέθηκε πιασμένη στα δικά της.


"Τα παιδιά μου ψάχνουν τα κουτιά με τα παιχνίδια τους.Βάζουν στην άκρη εκείνα που ήταν κάποτε τα αγαπημένα τους και ανασύρουν άλλα, βαριούνται τα ίδια και τα ίδια.Έτσι κάνω και εγώ με τα βιβλία,τη μουσική, τους πίνακες, τις εφημερίδες.Μπορούμε άραγε να κάνουμε το ίδιο και με τους ανθρώπους;"

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου